@jotondeur


De toekomst van leeromgevingen
Think - Create - Make



"The space should reflect the pedagogy"
- Myers, 1993 -
Classrooms have become a synonym for education.
But that does not mean that we know many things about them”
(Braster, et al., 2011)
Lerarenattitudes & schoolarchitectuur (Martin, 2000)
TYPE 1: bekijkt de omgeving niet constructief, heeft geen besef van de impact ervan, gaat er niet mee aan de slag
TYPE 2: is zich bewust van de impact van de omgeving maar weet niet hoe zelf veranderingen aan te brengen
TYPE 3: is zich bewust van de impact van de omgeving en gaat hier ook effectief mee aan de slag

Classroom biographies: Teaching & learning in evolving material landscapes (c. 1960-2015)
Hoe verhoudt de fysieke leeromgeving zich tot 21st Century Learning?

Voogt & Pareja Roblin, 2012



In Finland heeft iedere school een atelier
Architecten
Schoolbeleid
Leraren
Leerlingen
Overheid
Structuren
Cultuur
...

"Met zoveel leerlingen
kan ik ze enkel in rijen zetten"
- Leraar Lager onderwijs -
The social agency can be exercised relative to things and social agency can be exercised by things
A. Gell, ‘Art and Agency. An anthropological theory’ in: Oxford: Oxford University Press
Naturalness - Stimulation - Individualisation
Wisselwerking architectuur - onderwijs

Belangrijke andere stakeholders
Onderwijskundigen, architecten, schoolbestuur, leerlingen, leraren, ondersteunend personeel, technologisch experten, beleidsmakers, vertegenwoordigers van de netten en de koepels, inspectie, kwaliteitszorg, interieurvormgevers en vele anderen.
Joost Vaesen Marina Berbel
Jo Tondeur Maruxa Touceda
Lisa Herman

+


+
Onderzoeksdesign
Oktober 2017
Juni 2018

Omgevingsanalyse
- Analyse van grafische documenten (o.a. plattegronden, schema’s, foto’s, …)
- Observaties (rondleiding door de school, foto's, aantekeningen,...) + interview met directie
Passieve observaties (foto's + korte video-opnames)

Stimulated recall interviews
Aan de hand van een stimulus (film, foto of een persoon in een natuurlijke setting) wordt aan de leerkracht gevraagd zijn/haar gedachtegang te verwoorden.
"De lessen vonden tijdens de observatie ook buiten het klaslokaal plaats. Jullie pasten rekenen bijvoorbeeld toe op 'echte' voorbeelden, zoals het bijhouden en meten van de groei van een stronk witloof. Waarom pakken jullie dit zo aan?"

Leerlingperspectief
Fotowandeling: impressies van leerlingen
Diepte-interview
Toelichting/verduidelijking fotowandeling
Schetsen ideale klaslokaal voor 21st CS
Focusgesprekken met personen die betrokken zijn
bij het ontwikkelen en implementeren
van innovatieve fysieke leeromgeving(en)
uit de deelnemende scholen
> hoe kwam het idee tot stand,
> wat is de onderliggende visie,
> welke stappen werden ondernomen,
> hoe verliep de implementatie, ...
Randvoorwaarden op school niveau

Lager onderwijs
Het Reuzenhuis - Tielt
Innovatief nieuwbouwproject (2003)
Lager onderwijs
Hippo's Hof - Gent
Renovatie Jenaplanschool (2015-2018)
in gebouw van 1914
Lager onderwijs
KBO College het Sleutelbos - Oudenaarde

Innovatie binnen bestaande structuren


Lager en secundair onderwijs
De Tienerschool - Anderlecht
Nieuwbouw
Secundair
RHIZO Lyceum OLV Vlaanderen - Kortrijk
Future Classroom Lab in een school uit 1930
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout
Campus Boomgaard: ASO, TSO, BSO
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)


Moderne inkleding
Gestoeld op pedagogische aanpak
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)
Campus Zenit (TSO en BSO)

Anders inzetten en gebruiken van de bestaande ruimtes
(in gebouwen van 1962 - 1981)
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)
Campus Zenit (TSO en BSO)
Future classroom en multimedia atelier
Resultaten: Casussen







Resultaten: 21st Century Skills en
de fysieke leeromgeving





Pedagogische as
Zes uitgangspunten
Voor elk een niet exhaustieve lijst met activiteiten/aanpakken (o.b.v. observaties)
21st century skills
Architecturale as
Vijf ontwerpmogelijkheden en voorbeelden van mogelijke toepassing



Combinatie assen
Innovatieve ruimtelijke oplossingen: met eigen gedetailleerde fiches
> Fiches o.b.v. schoolbezoeken, gesprekken experts en literatuur

Ruimtelijke oplossingen




Hippo's Hof - Gent

Het Reuzenhuis - Tielt

Experten en literatuur

Van visie tot ruimte: een proces
Voorbereiding, transformatie en implementatie, evaluatie en opnieuw



Pedagogiek en ruimte:
onlosmakelijk met elkaar verbonden



Expertise verbinden
En de leerlingen?


21st CS
Sport en spel | Rust en gezelligheid |
---|
"Mijn favoriete plaats op school"

"Mijn minst favoriete plaats op school"
Werken | Privacy |
---|
"De plaats die elke school moet hebben"


Ideale klas
Sport & spel
Laptops in klas
“Het is het extreme hoekje als je echt super verdrietig bent.”
“Hier heb je een vloekpot. En dan mag je in die pot zo vloeken. En dan moet je het deksel erop doen en dan kan je vloek er niet meer uit.”
“Hier een hoek met stoute kinderen. Ze mogen daar een tekening tekenen, als ze iemand pijn hebben gedaan voor een kindje die pijn heeft.”
Een plaats voor emoties

“Maar ik vind het wel zo belangrijk dat er zo allee dat iedere klas zo een thema heeft, wat de juf leuk vindt, bijvoorbeeld wij hebben nu van die uiltjes want de juf is zot op uiltjes en ik vind dat wel leuk dat er zo een thema in de klas zit.”


Ideale klas
Versiering
- Veranderende technologiemaatschappij: zichtbaar op school
- Ideale klas > positieve aspecten huidige klas uitvergroten
Conclusie
Naar afstandsonderwijs
The GOT

Maar wat in COVID-tijden?

Waar is de
"third teacher"?
Text
Na de GOT?

Van TPACK


Tot Blended Learning


Bringing spaces together
Moving forward

Fysieke & digitale leeromgevingen: waar ontmoeten we elkaar?
@jotondeur
Interesse?
Contacteer ons vrijblijvend: Jo.Tondeur@vub.be
@jotondeur
Scholendagformule
By idlovub
Scholendagformule
- 230