Zelfdeterminatietheorie

Edward Deci & Richard Ryan

Figuur 1. Het zelfdeterminatiecontinuüm van gecontroleerde tot autonome motivatie. Herdrukt uit De Zelf-determinatie Theorie: kwalitatief goed motiveren op de werkvloer door A. Van den Broeck, M. Vansteenkiste, H. De Witte, W. Lens en M. Andriessen, 2009, Gedrag en organisatie, 22 (4), p. 323.

Autonome motivatie heeft positief effect op

- psychologisch welbevinden

- betere toepassing van meta-cognitieve strategieën

- meer doorzettingsvermogen

- minder procrastinatie

- hogere niveaus van leren

- betere studieresultaten

(Vansteenkiste, Sierens, Soenens, Luyckx & Lens, 2009)

Hoe stimuleer je als leerkracht autonome motivatie?

'Need supportive environment'

Autonomieondersteuning

Keuze aanbieden, controlerende taal beperken

Structuur aanbieden

Uitdagende taken, aanmoediging na falen, aangepaste hulp, duidelijke richtlijnen en verwachtingen

Betrokkenheid

Tonen van oprechte zorg, aanbieden van warmte en waardering

Je uitdaging als leraar: leren tegelijkertijd jezelf betrokken opstellen, autonomie-ondersteunend werken en structuur aanbieden...

... en mild zijn voor jezelf en opnieuw beginnen als het eens misloop!

Differentiatie op interesses

Motivatietheorie Ryan & Deci

Keuzevrijheid & inspelen op interesses zorgt voor autonome motivatie

Rekening houden met interesses

Bij leermaterialen, teksten, opdrachten, toepassingen,...

1. wisselend inspelen op interesses groep

2. leerlingen de kans geven om te kiezen

3. nieuwe interesses aanboren (verruimen & verrijken)

Differentiatie op interesses

Hoe kan je als leraar autonomieondersteunende taal gebruiken? 

(tip: denk eens na over het tegenovergestelde, nl. controlerend taalgebruik)

Hoe laat je als leraar keuze in type taak?

(tip: denk aan verschillende werkvormen)

Hoe laat je als leraar keuze in inhoud?

(tip: denk aan voorbeelden constructivisme)

Hoe kan je als leraar gemeenschappelijke interesses in de groep ontdekken?

(tip: denk aan de beginsituatie)