#leeromgeving

Maar wat in COVID-tijden?

"The space should reflect the pedagogy"

- Myers, 1993 -

Classroom biographies: Teaching & learning in evolving material landscapes (c. 1960-2015)

Hoe verhoudt de fysieke leeromgeving zich tot 21st Century Learning?  

 

 

Voogt & Pareja Roblin, 2012

Onderzoeksvraag (OV) 1:

Architecten

Schoolbeleid

Leraren

Leerlingen

Overheid

Structuren

Cultuur

...

Een klas

- The grammar of schooling -

Lerarenattitudes & schoolarchitectuur (Martin, 2000)

TYPE 1: bekijkt de omgeving niet constructief, heeft geen besef van de impact ervan, gaat er niet mee aan de slag


TYPE 2: is zich bewust van de impact van de omgeving maar weet niet hoe zelf veranderingen aan te brengen


TYPE 3: is zich bewust van de impact van de omgeving en gaat hier ook effectief mee aan de slag

"Met zoveel leerlingen

kan ik ze enkel in rijen zetten"

- Leraar Lager onderwijs -

The social agency can be exercised relative to things and social agency can be exercised by things

A. Gell, ‘Art and Agency. An anthropological theory’ in: Oxford: Oxford University Press

Wisselwerking architectuur - onderwijs

Wat zijn belangrijke voorwaarden

om op institutioneel niveau

krachtige fysieke leeromgevingen te ontwerpen ?

Onderzoeksvraag (OV) 2:

Onderzoeksdesign

Oktober 2017

                   Juni 2018

Literatuurstudie

Fundamenteel onderzoek

21st century skills, de fysieke leeromgeving, pedagogy and space...

 

Praktijkbijdragen

Scholenbouwwaaier, scholenbouwatlas, schooling redesigned...

 

Methode

Kijkwijzer, stimulated recall interviews, focusgroepen, ...

 

Good practices

UBIKO, ABC-huis, schooldomein, dirty teaching...

 

Organisaties

Future Classroom Lab, KennisPunt AGIOn, ...

Experten

ABC Huis Brussel
Vanerum/i3 Technologies Diest
Departement Onderwijs Stad Gent
Future Classroom Lab Brussel

...

Agion
Stuurgroep

Dataverzameling case studie(OV1)

 

omgevingsanalyse            notities/observaties            foto/video                            

                                                 

   

 

 

Semi-gestructureerde interviews

Leerkrachten

Van de geselecteerde klas

Stimulated recall interviews

Leerlingen

2 per klas

Fotowandeling met groepsreflectie

 

 3 lagere scholen + 3 secundaire scholen  

                    > 1 ruimte per school

Omgevingsanalyse

  • Analyse van grafische documenten (o.a. plattegronden, schema’s, foto’s, …)

  • Observaties (rondleiding door de school, foto's, aantekeningen,...) +          interview met directie

  Passieve observaties  (foto's + korte video-opnames)

Stimulated recall interviews

Aan de hand van een stimulus (film, foto of een persoon in een natuurlijke setting) wordt aan de leerkracht gevraagd zijn/haar gedachtegang te verwoorden.

"De lessen vonden tijdens de observatie ook buiten het klaslokaal plaats. Jullie pasten rekenen bijvoorbeeld toe op 'echte' voorbeelden, zoals het bijhouden en meten van de groei van een stronk witloof. Waarom pakken jullie dit zo aan?"

Leerlingperspectief

Fotowandeling: impressies van leerlingen

Diepte-interview

Toelichting/verduidelijking fotowandeling

Schetsen ideale klaslokaal voor 21st CS

Focusgesprekken met personen die betrokken zijn

bij het ontwikkelen en implementeren

van innovatieve fysieke leeromgeving(en)

uit de deelnemende scholen

 

>  hoe kwam het idee tot stand,

> wat is de onderliggende visie,

>  welke stappen werden ondernomen,

> hoe verliep de implementatie, ...  

 

 

Randvoorwaarden op school niveau (OV2)

Multidisciplinair praktijkonderzoek (incl. participatory design)

Benadering waarbij men stakeholders

actief tracht te betrekken

in het ontwerpproces

om te garanderen dat het eindresultaat

een antwoord biedt

op hun noden en bruikbaar is.

 

Onderzoek dat wordt uitgevoerd door professionals, waarbij op systematische wijze in interactie met de omgeving antwoorden verkregen worden op vragen die ontstaan in de eigen beroepspraktijk, gericht op verbetering van deze praktijk.

Van der Donk & Van Lanen, 2015, 2016).

Selectie van de scholen

Rekening houdend met diversiteit inzake

Onderwijsniveau en onderwijsnet           Onderwijsaanbod

Onderwijsvisie/methode                           Bijzonderheden in aanpak/werkvormen school

Geografische ligging                                   Leerlingenpubliek

...

 

 

Lager onderwijs

-    Het Reuzenhuis te Tielt

-    Hippo's Hof te Gent

-    KBO College te Oudenaarde

Secundair onderwijs

-    Het RHIZO te Kortrijk

-    Talentenschool Turnhout

-    De Tienerschool te Anderlecht

En o.b.v. aanbevelingen stuurgroep

Lager onderwijs

Het Reuzenhuis - Tielt

Innovatief nieuwbouwproject (2003)

Lager onderwijs

 Hippo's Hof - Gent

Renovatie Jenaplanschool (2015-2018)
in gebouw van 1914 

Lager onderwijs

KBO College het Sleutelbos - Oudenaarde

Innovatie binnen bestaande structuren

Lager en secundair onderwijs

De Tienerschool - Anderlecht

Nieuwbouw

Secundair onderwijs

 RHIZO Lyceum OLV Vlaanderen - Kortrijk

Future Classroom Lab in een school uit 1930

Secundair onderwijs

 Talentenschool - Turnhout

Campus Boomgaard: ASO, TSO, BSO

Secundair onderwijs

Talentenschool - Turnhout (GO!)

Moderne inkleding
Gestoeld op pedagogische aanpak 

Secundair onderwijs

Talentenschool - Turnhout (GO!)

Campus Zenit (TSO en BSO)

Anders inzetten en gebruiken van de bestaande ruimtes 
(in gebouwen van 1962 - 1981)

Secundair onderwijs

 Talentenschool - Turnhout (GO!)

Campus Zenit (TSO en BSO)

 Future classroom en multimedia atelier

Resultaten

Resultaten: ontwerp van een krachtige

fysieke leeromgeving

 

Van visie tot ruimte: een proces                                               

Voorbereiding, transformatie en implementatie, evaluatie en opnieuw

 

Pedagogiek en ruimte:

onlosmakelijk met elkaar verbonden

 

 

Expertise verbinden

 

En de leerlingen?


Wat is hen het ideale in functie van 21st century learning?

- Kids in Design project -

Vorig onderzoek

Wat is het ideale klaslokaal in functie van 21st century skills volgens de leerlingen?

Wat zijn de percepties van leerlingen tav hun school/klasinrichting?

Wordt er voldoende aan 21st century skills gewerkt en wordt dit weerspiegeld in de klasinrichting?

Onderzoekvragen

21st CS

Sport en spel Rust en gezelligheid

"Mijn favoriete plaats op school"

"Mijn minst favoriete plaats op school"

Werken Privacy

"De meest innovatieve plaats op school"

“De boze hoek omdat je je helemaal kunt uitleven en je kunt daar echt je omdraaien in de bal en je kunt slaan met de deuren, je kunt boksen.”

(Leerling Reuzenhuis Tielt)

"De plaats die elke school moet hebben"

"Plaats die 21st CS stimuleert"

Sport en spel Laptops

"Internet, poorten,
kabels die je zo kunt insteken in plaats van dat je de kabels
over de grond gaat moet leggen, dus dat vind ik heel praktisch.”

(Leerling Talentenschool Turnhout)

 

 

“Ja voldoende stekkers om uw laptop op te laden is ook wel belangrijk.”

(Leerling RHIZO Kortrijk)

Technologie

Ideale klas

Ideale klas

Sport & spel

Laptops in klas

“Het is het extreme hoekje als je echt super verdrietig bent.”

“Hier heb je een vloekpot. En dan mag je in die pot zo vloeken. En dan moet je het deksel erop doen en dan kan je vloek er niet meer uit.”

“Hier een hoek met stoute kinderen. Ze mogen daar een tekening tekenen, als ze iemand pijn hebben gedaan voor een kindje die pijn heeft.”

 

Een plaats voor emoties

“Maar ik vind het wel zo belangrijk dat er zo allee dat iedere klas zo een thema heeft, wat de juf leuk vindt, bijvoorbeeld wij hebben nu van die uiltjes want de juf is zot op uiltjes en ik vind dat wel leuk dat er zo een thema in de klas zit.”

Ideale klas

Versiering

  • Veranderende technologiemaatschappij: zichtbaar op school
     
  •  Ideale klas > positieve aspecten huidige klas uitvergroten

Conclusie

Resultaten: 21st Century Skills en

de fysieke leeromgeving

Pedagogische as

Zes uitgangspunten

Voor elk een niet exhaustieve lijst met activiteiten/aanpakken (o.b.v. observaties)

21st century skills

Architecturale as

Vijf ontwerpmogelijkheden en voorbeelden van mogelijke toepassing

Combinatie assen

Innovatieve ruimtelijke oplossingen: met eigen gedetailleerde fiches

>  Fiches o.b.v. schoolbezoeken, gesprekken experts en literatuur

Innovatieve ruimtelijke oplossingen

24 fiches

Combinatie assen

  

Voorbeeld

Combinatie assen

Innovatieve ruimtelijke oplossingen

Hippo's Hof - Gent


Het Reuzenhuis - Tielt

Experten en literatuur

24 fiches

met innovatieve ruimtelijke oplossingen

Resultaten: Casussen

Resultaten: Samenvatting

Resultaten: Appendix

Moving forward

Een workshop in de praktijk

  1. Presentatie visie door de school (uitgangspunten)

  2. Rondleiding door de school

  3. Bekijken ontwerp mogelijkheden o.b.v. grondplan school

  4. Combinatie uitgangspunten en ontwerpmogelijkheden: fiches

  5. Bespreken fiches 

Interesse?

Contacteer ons vrijblijvend: Jo.Tondeur@vub.be 

@jotondeur

https://padlet.com/jo_tondeur/school

Belangrijke andere stakeholders

Onderwijskundigen, architecten, schoolbestuur, leerlingen, leraren, ondersteunend personeel, technologisch experten, beleidsmakers, vertegenwoordigers van de netten en de koepels, inspectie, kwaliteitszorg, interieurvormgevers en vele anderen.

Joost Vaesen                         Marina Berbel

Jo Tondeur                             Maruxa Touceda

Lisa Herman                        

 

+

+

 

Heb je vragen voor de onderzoekers over het praktijkonderzoek? Wens je meer te weten te komen over de gebruikte methodes? Of heb je interesse in gelijkaardige studies over de fysieke leeromgeving? Misschien voerde je zelf ook onderzoek en kunnen we ervaringen uitwisselen? Dan kan je tijdens deze sessie kennismaken met de onderzoekers. We kunnen tijdens de sessie ook samen nadenken over toekomstig onderzoek, en zelfs over eventuele samenwerking. Onderzoek staat dan ook centraal tijdens deze sessie. De vraag die we voorop stellen is "welke rol kan onderzoek spelen om de fysieke leeromgeving te optimaliseren"?

 

Jo Tondeur, Joost Vaesen en Lisa Herman kunnen je vragen bespreken.

Parallelsessie 8:

Ontmoet de onderzoekers: welke rol speelt onderzoek om de fysieke leeromgeving te optimaliseren?

Wat vond je interessant?

Wat inspireerde je?

Wat neem je mee?

...

 

1 kernwoord / gedachte per kaartje

Wat miste je?

Waarover wil je meer weten?

Heb je nog vragen?

...

 

Wij hebben zelf ook nog vragen, ideeën, ...

​Hoe kunnen we iets betekenen voor hoger onderwijs? 

Hoe kunnen we de matrix verder aanvullen? 

Meer focus op ICT? 

Ideeën voor de workshops? 

Vervolgonderzoek? 

Wie heeft er interesse om samen te werken? 
...  

 

 

 

 

Eerder onderzoek

over de fysieke leeromgeving

Studiedag +School

By idlovub

Studiedag +School

  • 2,458