#leeromgeving
Maar wat in COVID-tijden?
"The space should reflect the pedagogy"
- Myers, 1993 -
Classroom biographies: Teaching & learning in evolving material landscapes (c. 1960-2015)
Hoe verhoudt de fysieke leeromgeving zich tot 21st Century Learning?
Voogt & Pareja Roblin, 2012
Onderzoeksvraag (OV) 1:
Architecten
Schoolbeleid
Leraren
Leerlingen
Overheid
Structuren
Cultuur
...
Een klas
- The grammar of schooling -
Lerarenattitudes & schoolarchitectuur (Martin, 2000)
TYPE 1: bekijkt de omgeving niet constructief, heeft geen besef van de impact ervan, gaat er niet mee aan de slag
TYPE 2: is zich bewust van de impact van de omgeving maar weet niet hoe zelf veranderingen aan te brengen
TYPE 3: is zich bewust van de impact van de omgeving en gaat hier ook effectief mee aan de slag
"Met zoveel leerlingen
kan ik ze enkel in rijen zetten"
- Leraar Lager onderwijs -
The social agency can be exercised relative to things and social agency can be exercised by things
A. Gell, ‘Art and Agency. An anthropological theory’ in: Oxford: Oxford University Press
Wisselwerking architectuur - onderwijs
Wat zijn belangrijke voorwaarden
om op institutioneel niveau
krachtige fysieke leeromgevingen te ontwerpen ?
Onderzoeksvraag (OV) 2:
Onderzoeksdesign
Oktober 2017
Juni 2018
Literatuurstudie
Fundamenteel onderzoek
21st century skills, de fysieke leeromgeving, pedagogy and space...
Praktijkbijdragen
Scholenbouwwaaier, scholenbouwatlas, schooling redesigned...
Methode
Kijkwijzer, stimulated recall interviews, focusgroepen, ...
Good practices
UBIKO, ABC-huis, schooldomein, dirty teaching...
Organisaties
Future Classroom Lab, KennisPunt AGIOn, ...
Experten
ABC Huis Brussel
Vanerum/i3 Technologies Diest
Departement Onderwijs Stad Gent
Future Classroom Lab Brussel
...
Agion
Stuurgroep
Dataverzameling case studie(OV1)
omgevingsanalyse notities/observaties foto/video
Semi-gestructureerde interviews
Leerkrachten
Van de geselecteerde klas
Stimulated recall interviews
Leerlingen
2 per klas
Fotowandeling met groepsreflectie
3 lagere scholen + 3 secundaire scholen
> 1 ruimte per school
Omgevingsanalyse
- Analyse van grafische documenten (o.a. plattegronden, schema’s, foto’s, …)
- Observaties (rondleiding door de school, foto's, aantekeningen,...) + interview met directie
Passieve observaties (foto's + korte video-opnames)
Stimulated recall interviews
Aan de hand van een stimulus (film, foto of een persoon in een natuurlijke setting) wordt aan de leerkracht gevraagd zijn/haar gedachtegang te verwoorden.
"De lessen vonden tijdens de observatie ook buiten het klaslokaal plaats. Jullie pasten rekenen bijvoorbeeld toe op 'echte' voorbeelden, zoals het bijhouden en meten van de groei van een stronk witloof. Waarom pakken jullie dit zo aan?"
Leerlingperspectief
Fotowandeling: impressies van leerlingen
Diepte-interview
Toelichting/verduidelijking fotowandeling
Schetsen ideale klaslokaal voor 21st CS
Focusgesprekken met personen die betrokken zijn
bij het ontwikkelen en implementeren
van innovatieve fysieke leeromgeving(en)
uit de deelnemende scholen
> hoe kwam het idee tot stand,
> wat is de onderliggende visie,
> welke stappen werden ondernomen,
> hoe verliep de implementatie, ...
Randvoorwaarden op school niveau (OV2)
Multidisciplinair praktijkonderzoek (incl. participatory design)
Benadering waarbij men stakeholders
actief tracht te betrekken
in het ontwerpproces
om te garanderen dat het eindresultaat
een antwoord biedt
op hun noden en bruikbaar is.
Onderzoek dat wordt uitgevoerd door professionals, waarbij op systematische wijze in interactie met de omgeving antwoorden verkregen worden op vragen die ontstaan in de eigen beroepspraktijk, gericht op verbetering van deze praktijk.
Van der Donk & Van Lanen, 2015, 2016).
Selectie van de scholen
Rekening houdend met diversiteit inzake
Onderwijsniveau en onderwijsnet Onderwijsaanbod
Onderwijsvisie/methode Bijzonderheden in aanpak/werkvormen school
Geografische ligging Leerlingenpubliek
...
Lager onderwijs
- Het Reuzenhuis te Tielt
- Hippo's Hof te Gent
- KBO College te Oudenaarde
Secundair onderwijs
- Het RHIZO te Kortrijk
- Talentenschool Turnhout
- De Tienerschool te Anderlecht
En o.b.v. aanbevelingen stuurgroep
Lager onderwijs
Het Reuzenhuis - Tielt
Innovatief nieuwbouwproject (2003)
Lager onderwijs
Hippo's Hof - Gent
Renovatie Jenaplanschool (2015-2018)
in gebouw van 1914
Lager onderwijs
KBO College het Sleutelbos - Oudenaarde
Innovatie binnen bestaande structuren
Lager en secundair onderwijs
De Tienerschool - Anderlecht
Nieuwbouw
Secundair onderwijs
RHIZO Lyceum OLV Vlaanderen - Kortrijk
Future Classroom Lab in een school uit 1930
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout
Campus Boomgaard: ASO, TSO, BSO
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)
Moderne inkleding
Gestoeld op pedagogische aanpak
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)
Campus Zenit (TSO en BSO)
Anders inzetten en gebruiken van de bestaande ruimtes
(in gebouwen van 1962 - 1981)
Secundair onderwijs
Talentenschool - Turnhout (GO!)
Campus Zenit (TSO en BSO)
Future classroom en multimedia atelier
Resultaten
Resultaten: ontwerp van een krachtige
fysieke leeromgeving
Van visie tot ruimte: een proces
Voorbereiding, transformatie en implementatie, evaluatie en opnieuw
Pedagogiek en ruimte:
onlosmakelijk met elkaar verbonden
Expertise verbinden
En de leerlingen?
Wat is hen
- Kids in Design project -
Vorig onderzoek
Wat is het ideale klaslokaal in functie van 21st century skills volgens de leerlingen?
Wat zijn de percepties van leerlingen tav hun school/klasinrichting?
Wordt er voldoende aan 21st century skills gewerkt en wordt dit weerspiegeld in de klasinrichting?
Onderzoekvragen
21st CS
Sport en spel | Rust en gezelligheid |
---|
"Mijn favoriete plaats op school"
"Mijn minst favoriete plaats op school"
Werken | Privacy |
---|
"De meest innovatieve plaats op school"
“De boze hoek omdat je je helemaal kunt uitleven en je kunt daar echt je omdraaien in de bal en je kunt slaan met de deuren, je kunt boksen.”
(Leerling Reuzenhuis Tielt)
"De plaats die elke school moet hebben"
"Plaats die 21st CS stimuleert"
Sport en spel | Laptops |
---|
"Internet, poorten,
kabels die je zo kunt insteken in plaats van dat je de kabels
over de grond gaat moet leggen, dus dat vind ik heel praktisch.”
(Leerling Talentenschool Turnhout)
“Ja voldoende stekkers om uw laptop op te laden is ook wel belangrijk.”
(Leerling RHIZO Kortrijk)
Technologie
Ideale klas
Ideale klas
Sport & spel
Laptops in klas
“Het is het extreme hoekje als je echt super verdrietig bent.”
“Hier heb je een vloekpot. En dan mag je in die pot zo vloeken. En dan moet je het deksel erop doen en dan kan je vloek er niet meer uit.”
“Hier een hoek met stoute kinderen. Ze mogen daar een tekening tekenen, als ze iemand pijn hebben gedaan voor een kindje die pijn heeft.”
Een plaats voor emoties
“Maar ik vind het wel zo belangrijk dat er zo allee dat iedere klas zo een thema heeft, wat de juf leuk vindt, bijvoorbeeld wij hebben nu van die uiltjes want de juf is zot op uiltjes en ik vind dat wel leuk dat er zo een thema in de klas zit.”
Ideale klas
Versiering
- Veranderende technologiemaatschappij: zichtbaar op school
- Ideale klas > positieve aspecten huidige klas uitvergroten
Conclusie
Resultaten: 21st Century Skills en
de fysieke leeromgeving
Pedagogische as
Zes uitgangspunten
Voor elk een niet exhaustieve lijst met activiteiten/aanpakken (o.b.v. observaties)
21st century skills
Architecturale as
Vijf ontwerpmogelijkheden en voorbeelden van mogelijke toepassing
Combinatie assen
Innovatieve ruimtelijke oplossingen: met eigen gedetailleerde fiches
> Fiches o.b.v. schoolbezoeken, gesprekken experts en literatuur
Innovatieve ruimtelijke oplossingen
24 fiches
Combinatie assen
Voorbeeld
Combinatie assen
Innovatieve ruimtelijke oplossingen
Hippo's Hof - Gent
Het Reuzenhuis - Tielt
Experten en literatuur
24 fiches
met innovatieve ruimtelijke oplossingen
Resultaten: Casussen
Resultaten: Samenvatting
Resultaten: Appendix
Moving forward
Een workshop in de praktijk
Presentatie visie door de school (uitgangspunten)
Rondleiding door de school
Bekijken ontwerp mogelijkheden o.b.v. grondplan school
Combinatie uitgangspunten en ontwerpmogelijkheden: fiches
Bespreken fiches
Interesse?
Contacteer ons vrijblijvend: Jo.Tondeur@vub.be
@jotondeur
https://padlet.com/jo_tondeur/school
Belangrijke andere stakeholders
Onderwijskundigen, architecten, schoolbestuur, leerlingen, leraren, ondersteunend personeel, technologisch experten, beleidsmakers, vertegenwoordigers van de netten en de koepels, inspectie, kwaliteitszorg, interieurvormgevers en vele anderen.
Joost Vaesen Marina Berbel
Jo Tondeur Maruxa Touceda
Lisa Herman
+
+
Heb je vragen voor de onderzoekers over het praktijkonderzoek? Wens je meer te weten te komen over de gebruikte methodes? Of heb je interesse in gelijkaardige studies over de fysieke leeromgeving? Misschien voerde je zelf ook onderzoek en kunnen we ervaringen uitwisselen? Dan kan je tijdens deze sessie kennismaken met de onderzoekers. We kunnen tijdens de sessie ook samen nadenken over toekomstig onderzoek, en zelfs over eventuele samenwerking. Onderzoek staat dan ook centraal tijdens deze sessie. De vraag die we voorop stellen is "welke rol kan onderzoek spelen om de fysieke leeromgeving te optimaliseren"?
Jo Tondeur, Joost Vaesen en Lisa Herman kunnen je vragen bespreken.
Parallelsessie 8:
Ontmoet de onderzoekers: welke rol speelt onderzoek om de fysieke leeromgeving te optimaliseren?
Wat vond je interessant? Wat inspireerde je? Wat neem je mee?
...
1 kernwoord / gedachte per kaartje
Wat miste je? Waarover wil je meer weten? Heb je nog vragen?
...
Wij hebben zelf ook nog vragen, ideeën, ...
Hoe kunnen we iets betekenen voor hoger onderwijs? Hoe kunnen we de matrix verder aanvullen? Meer focus op ICT? Ideeën voor de workshops? Vervolgonderzoek? Wie heeft er interesse om samen te werken? ...
Eerder onderzoek
over de fysieke leeromgeving
Studiedag +School
By idlovub
Studiedag +School
- 2,458