1. preventief: positief klasklimaat

Voorkomen problemen: positief klasklimaat

Omgaan met storend en agressief gedrag

Voorkomen problemen: positief klasklimaat

Omgaan met storend en agressief gedrag

Wat bevordert een positief klasklimaat?

Wat loopt er mis?

1. Zorg dat je klas rustig is bij het binnenkomen

2. Zorg dat je voorbereid bent

3. Wees consequent met regels en afspraken

4. Zorg voor wederzijds respect

Belangrijk!

• Duidelijke regels

• Afspraken maken

• Consequent zijn

Regels zijn...

• vooraf bepaald
• niet onderhandelbaar
• zowel op macro - meso - micro

Afspraken zijn...

• steeds in overleg
• zichtbaar in de klas
• haalbaar om na te leven

Bespreek per 2

• Wat zijn regels bij jou op school?
• Wat zijn regels bij jou in de klas?
• Op welke manier kan je afspraken maken in de klas?

Ken je klasgroep!

Groeps- dynamisch model van Tuckman

Informatie door...

• observatie
• (informele) gesprekken
• bevraging

Beginsituatie KLO

In welk personage herken jij jezelf in de klas?

Sociogram

Sociogram: bevraging leerlingen

• Met wie werk je het liefst samen?
• Met wie werk je het minst graag samen?
• Met wie eet je tijdens de pauze?
• Met wie sta je op de speelplaats?
• ...

Suggesties? Voordelen? Bedenkingen? 

Sociogram: uitkomsten

• Populair
• Controversieel
• Geïsoleerd
• Afgewezen
• Gemiddeld

• Sociale vaardigheidstraining
• Groepsdynamica
• Pestgedrag interventie

2. curatief: omgaan met storend en agressief gedrag

Voorkomen problemen: positief klasklimaat

Omgaan met storend en agressief gedrag

Bespreek met 3

Moment uit de praktijk waarbij een leerling storend gedrag vertoonde

Wat aanvoelt als het overschrijden van jouw grens = signaal!

• Niet laten aanslepen tot gevoelens van machteloosheid, onveiligheid en ontoereikendheid de kop opsteken
• Lange termijn: verstoord welbevinden, stress, burnout

Schema Reageren op Agressief Gedrag

1. Grens aanvoelen
2. Emoties controleren + situatie inschatten (type agressie?)
3. Juiste strategie kiezen:
   • ​Ontmijnen?
   • Grenzen stellen?
   • Kalmeren?
   • Hulp halen - steun zoeken
4. Incident afronden

(naar Leonard, 2009, p.18)

Perspectief van de leerling

Hoe ontstaat agressief gedrag?

Leerling die aankomende slechte rapportcijfers aankaart?

KOMT OP VOOR ZICHZELF

• bij de leerling wordt een grens overschreden
• de leerling ervaart een bedreiging of probleem
• blikvernauwing - focus op zichzelf - ziet anderen niet meer
• verlies van controle dat schadelijk is
  • anderen
  • zichzelf
  • materialen

Frustratieagressie

Esmeralda die doorvertelde wat er op de klassenraad werd gezegd?

ZE LIJKT DE SITUATIE TE WILLEN MANIPULEREN

• Andere leerling 'ophitsen': slechte cijfers, 'afgekraakt'
• giet olie op het vuur
• zowel achter de rug als in de publieke arena
• toch voelt ook zij zich in het nauw gedreven:
  • ontmaskerd

Instrumentele agressie

• Geen controleverlies: agressie is heel doelgericht en weloverwogen
• Geveinsd kwaadheid of intimidatie, bedreiging, manipulatie
• Via bekrachtiging aangeleerd: patroon

Bespreek met 3

Om welk soort agressie gaat het in jullie voorbeeld?

Baseline: smoren in de kiem

Toon dat je het hebt opgemerkt:

• oogcontact
• afstand verkleinen
• trager praten
• stilte
• verborgen berisping

Zelfcontrole: eigen emoties

beheersen

Lichaamstaal!

• stevig en rechtop - zorg voor voldoende afstand
• oogcontact
• hoofd en schouders recht
• ruimte innemen
• korte gebaren
• luide, trage en lage stem

Ontmijnen: voorkom escalatie

• Verrassende reacties
• Afleiding
• Positieve herinterpretatie
• Betekenisloze reactie
• Humor (niet kwetsend!)
• Probeer niet te winnen (geen machtsspel)

Per 3: bedenkt ontmijnende reacties

Grenzen stellen

• Beschrijf het gedrag
• Beschrijf het effect
• Geef je verwachting aan
• Beschrijf het resultaat
   

Reageren op frustratie agressie: time-out (kalmeren)

Besef: leerling is controle kwijt, niet vatbaar voor ratio

Grenzen stellen

Als leraar sta je nooit alleen

Vraag hulp indien nodig

Incidenten afronden: gesprek

• Start bij aanleiding agressie                                             
• Verken door verder bevragen - ook je eigen kant
• Maak afspraken naar de teokomst
• Herstel: goedmaken?

Dit doe je ZELF - jij moet als leerkracht verder met de leerling

Rollenspel

Bepaal welke strategie - leerling, leraar observator