Praktijkonderzoek in opdracht van

Inspiratie en overtuiging

Realiteit van scholenbouw

onderwijs voor de 21ste eeuw

 

Doel​​

Architectuur

Marina Berbel

Maruxa Touceda

Onderwijs

Lisa Herman

Elise Declercq (thesis)

 

Promotoren

Jo Tondeur

Joost Vaesen

Samenwerking

 

Onderwijs & architectuur

"The space should reflect the pedagogy"

- Myers, 1993 -

Biografie van de klas

Maar hoe zit het in de 21st Century?

Hoe verhoudt de fysieke leeromgeving zich

tot 21st Century Learning?  

 

 

Voogt & Pareja Roblin, 2012

Architecten

Beleid

Lesgevers

Studenten

Macro level

Cultuur

Structuren

Een klas

- The grammar of schooling -

Lerarenattitudes & schoolarchitectuur (Martin, 2000)

TYPE 1: bekijkt de omgeving niet constructief, heeft geen besef van de impact ervan, gaat er niet mee aan de slag

TYPE 2: is zich bewust van de impact van de omgeving maar weet niet hoe zelf veranderingen aan te brengen

TYPE 3: is zich bewust van de impact van de omgeving en gaat hier ook effectief mee aan de slag

"Met zoveel leerlingen

kan ik ze enkel in rijen zetten"

- Leraar Lager onderwijs -

Structuur?

The social agency can be exercised relative to things and social agency can be exercised by things

A. Gell, ‘Art and Agency. An anthropological theory’ in: Oxford: Oxford University Press

Beleid?

Wisselwerking architectuur - onderwijs

Wat zijn belangrijke randvoorwaarden bij het ontwerpen van een krachtige fysieke leeromgeving?

Oktober 2017

                   Juni 2018

Expertise?

ABC Huis Brussel

Vanerum/i3 Technologies Diest

Departement Onderwijs Stad Gent

Future Classroom Lab Brussel

Agion

Stuurgroep

...

Selectie van de scholen

Rekening houdend met diversiteit inzake

Onderwijsniveau en onderwijsnet           Onderwijsaanbod

Onderwijsvisie/methode                           Bijzonderheden in aanpak/werkvormen school

Geografische ligging                                   Leerlingenpubliek

...

 

 

Lager onderwijs

-    Het Reuzenhuis te Tielt

-    Hippo's Hof te Gent

-    KBO College te Oudenaarde

Secundair onderwijs

-    Het RHIZO te Kortrijk

-    Talentenschool Turnhout

-    De Tienerschool te Anderlecht

En o.b.v. aanbevelingen stuurgroep

Omgevingsanalyse

• Analyse van grafische documenten (o.a. plattegronden, schema’s, foto’s, …)

​

• Observaties (rondleiding door de school, foto's, aantekeningen,...) +          i​nterview met directie

  Passieve observaties  (foto's + korte video-opnames)

Stimulated recall interviews

Aan de hand van een stimulus (film, foto of een persoon in een natuurlijke setting) wordt aan de leerkracht gevraagd zijn/haar gedachtegang te verwoorden.

"De lessen vonden tijdens de observatie ook buiten het klaslokaal plaats. Jullie pasten rekenen bijvoorbeeld toe op 'echte' voorbeelden, zoals het bijhouden en meten van de groei van een stronk witloof. Waarom pakken jullie dit zo aan?"

Leerlingperspectief

Fotowandeling: impressies van leerlingen

Diepte-interview

Toelichting/verduidelijking fotowandeling

Schetsen ideale klaslokaal voor 21st CS

Focusgesprekken met personen die betrokken zijn

bij het ontwikkelen en implementeren

van innovatieve fysieke leeromgeving(en)

uit de deelnemende scholen

 

>  hoe kwam het idee tot stand,

> wat is de onderliggende visie,

>  welke stappen werden ondernomen,

> hoe verliep de implementatie, ...  

 

 

Randvoorwaarden op school niveau

 

Eerst de leerlingen aan het woord

Wat is volgens hen het ideale in functie van 21st century learning?

​Wat is het ideale klaslokaal in functie van 21st century skills volgens de leerlingen?

Wat zijn de percepties van leerlingen tav hun school/klasinrichting?

Wordt er voldoende aan 21st century skills gewerkt en wordt dit weerspiegeld in de klasinrichting?

21st CS

"Mijn favoriete plaats op school"

"Mijn minst favoriete plaats op school"

"De meest innovatieve plaats op school"

“De boze hoek omdat je je helemaal kunt uitleven en je kunt daar echt je omdraaien in de bal en je kunt slaan met de deuren, je kunt boksen.”

(Leerling Reuzenhuis Tielt)

"De plaats die elke school moet hebben"

"Internet, poorten,
kabels die je zo kunt insteken in plaats van dat je de kabels
over de grond gaat moet leggen, dus dat vind ik heel praktisch.”

(Leerling Talentenschool Turnhout)

 

 

“Ja voldoende stekkers om uw laptop op te laden is ook wel belangrijk.”

(Leerling RHIZO Kortrijk)

Technologie

Ideale klas

 

 

 

Ontwerpen van een krachtige fysieke leeromgeving

 

 

Van visie naar ruimte: een proces 

Voorbereiding, transformatie en implementatie, evaluatie en opnieuw

 

Pedagogiek en ruimte:

onlosmakelijk met elkaar verbonden

 

 

Expertise verbinden

Pedagogische as

Zes uitgangspunten

Voor elk een niet exhaustieve lijst met activiteiten/aanpakken (o.b.v. observaties)

21st century skills

Architecturale as

Vijf ontwerpmogelijkheden en voorbeelden van mogelijke toepassing

Combinatie assen

Innovatieve ruimtelijke oplossingen: met eigen gedetailleerde fiches

>  Fiches o.b.v. schoolbezoeken, gesprekken experts en literatuur

Innovatieve ruimtelijke oplossingen

24 fiches

Combinatie assen

  

Voorbeeld

Combinatie assen

Innovatieve ruimtelijke oplossingen

24 fiches

met innovatieve ruimtelijke oplossingen

Wees niet bang om eraan te beginnen

Start met een heldere visie op onderwijs

Link ruimte en pedagogie

 

 

Het is een marathon, geen sprint. Zorg dat je voorbereid bent.

Betrek alle stakeholders

Communicatie is de sleutel

Vraag om hulp

Vergeet de technische kant van het verhaal niet

Elke school is anders

Een workshop in de praktijk

1. Presentatie visie door de school (uitgangspunten)

2. Rondleiding door de school

3. Bekijken ontwerp mogelijkheden o.b.v. grondplan school

4. Combinatie uitgangspunten en ontwerpmogelijkheden: fiches

5. Bespreken fiches 

Interesse?

Contacteer ons vrijblijvend: Jo.Tondeur@vub.be 

@jotondeur