krachtige leeromgeving

LIO-leerbegeleider

Heike Beckers (& Nathalie Michalek)

Op het programma

  • Gericht kijken naar een video
  • Een onderwijskundige interventie theoretisch situeren binnen de krachtige leeromgeving.
  • Verkennen hoe je jouw klaspraktijk kan versterken aan de hand van een theoretisch kader
  • Een constructieve bijdrage leveren aan het reflectieproces van medestudenten d.m.v. toepassen van coachingsvaardigheden en innemen van perspectieven.

DOEL

leerlijn ROH - overzicht en evaluatie

LIND

UE

KLO

PIL

PL

PASS/FAIL

SUMMATIEF

  • Aanwezigheid reflectiesessies
  • Actieve deelname tijdens sessies
  • Opvolging opdrachten in het portfolio

Documenten

Voorkennis activeren

voorkennis activeren individueel (10') - digitale MEMORY

theoretische kaders KLO

(2025) Vicky Willegems, Els Consuegra, Jerich Faddar

Model evidence-informed onderwijs

Waarom die theorie?

TRIANGULATIE

Model evidence-informed onderwijs

​​

Inzetten op triangulatie: wetenschappelijke kennis (inzichten uit onderzoek, theoretische kaders,...), data (observaties, vaststellingen uit de klas, gesprekken...) en praktijkkennis (ervaring van de leraar op stage & andere ervaringen )

6 voorwaarden

Diversiteit als meerwaarde

Breed observeren

Diversiteit als meerwaarde

Voorbeelden van mogelijke uitdagingen in de klas:

 

  • “Ik ken mijn leerlingen nog niet goed en weet niet wat hun sterktes of noden zijn.”

  • “Sommige leerlingen lijken ongeïnteresseerd, maar ik weet niet waarom.”

  • “Ik heb het gevoel dat ik vooral de luidste leerlingen hoor.”

  • “Ik merk dat een leerling moeite heeft, maar kan niet goed inschatten of het cognitief of sociaal ligt.”

 

 

Breed observeren gaat over zien wat er écht gebeurt, vanuit meerdere perspectieven, om daarna gerichter te handelen.

Breed observeren

Diversiteit als meerwaarde

Mogelijke leervragen van de leraar:

 

  • “Ik ken mijn leerlingen nog niet goed en weet niet wat hun sterktes of noden zijn.” => Hoe kan ik de beginsituatie van mijn leerlingen beter in kaart brengen?

  • “Sommige leerlingen lijken ongeïnteresseerd, maar ik weet niet waarom.” => Welke observatie-instrumenten kan ik gebruiken om leerlingen in hun totaliteit te begrijpen?

  • “Ik heb het gevoel dat ik vooral de luidste leerlingen hoor.” =>Hoe kan ik achterhalen of dat enkel mijn gevoel is of dat het echt zo is?

  • “Ik merk dat een leerling moeite heeft, maar kan niet goed inschatten of het cognitief of sociaal ligt.” => Hoe kan ik alle aspecten van deze leerling in kaart brengen?

 

 

Kernidee

Breed observeren gaat over zien wat er écht gebeurt, vanuit meerdere perspectieven, om daarna gerichter te handelen.

Veelzijdige & gevarieerde aanpak

Diversiteit als meerwaarde

Voorbeelden van mogelijke uitdagingen in de klas:

 

  • “Sommige leerlingen haken af bij klassikale uitleg, anderen vinden groepswerk te chaotisch.”

  • “Mijn lesaanpak lijkt niet voor iedereen te werken.”

  • “Ik voel me beperkt in de manieren waarop ik leerstof kan aanbieden.”

 

 

Een flexibele didactiek met verschillende werkvormen, rekening houden met zowel auditieve als visuele instructiestijlen, verscheidene materialen en differentiëren in tempo of niveau

Veelzijdige & gevarieerde aanpak

Diversiteit als meerwaarde

Mogelijke leervragen van de leraar:

 

  • “Sommige leerlingen haken af bij klassikale uitleg, anderen vinden groepswerk te chaotisch.” => Hoe kan ik mijn lessen zo ontwerpen dat ze meer leerlingen aanspreken?

  • “Mijn lesaanpak lijkt niet voor iedereen te werken.” => Hoe kan ik verschillende leerstijlen en talenten tegelijk aanspreken?

  • “Ik voel me beperkt in de manieren waarop ik leerstof kan aanbieden.” => Hoe kan ik op meerdere manieren dezelfde leerstof aanbieden?

 

 

toepassen op praktijk

Constructive alignment

(1996) J. Biggs

Afstemming tussen drie elementen: leerdoelen, leeractiviteiten en evaluatie. Wanneer deze niet congruent zijn, beïnvloedt dat het studiegedrag en de motivatie van studenten negatief.

Constructive alignment

Voorbeelden van mogelijke uitdagingen in de klas:

 

  • “Ik merk dat mijn leerlingen niet goed weten wat er precies van hen verwacht wordt.”

  • “Ik heb mijn lesdoelen wel geformuleerd, maar ze lijken te moeilijk of te ver van de realiteit.”

  • “Mijn doelen gaan vooral over kennis, maar minder over wat leerlingen er echt mee moeten doen.”

 

 

 

 

Leerdoelen

Leerdoelen

Constructive alignment

Mogelijke leervragen van de leraar:

 

  • “Ik merk dat mijn leerlingen niet goed weten wat er precies van hen verwacht wordt.” => Hoe kan ik mijn leerdoelen duidelijk maken aan de leerlingen?

  • “Ik heb mijn lesdoelen wel geformuleerd, maar ze lijken te moeilijk of te ver van de realiteit.” => Hoe kan ik mijn doelen afstemmen op de beginsituatie en het niveau van mijn klas?

  • “Mijn doelen gaan vooral over kennis, maar minder over wat leerlingen er echt mee moeten doen.” => Hoe vertaal ik kennisdoelen naar doelen op vaardigheids- of attitudeniveau?

 

 

 

 

6 cognitieve beheersingniveau's waarin we onze lln kunnen uitdagen

Taxonomie van Bloom (2001)

6 cognitieve beheersingniveau's waarin we onze lln kunnen uitdagen

Taxonomie van Bloom (2001)

toegepast op 4 soorten kennis 

Toepassen op klassituaties

Taxonomie van Romiszowski

Moeilijke situatie: “Leerlingen kunnen losse feiten uit het thema herhalen, maar ze begrijpen niet hoe die met elkaar samenhangen.”

 

Leervraag: “Hoe kan ik leerlingen helpen om verbanden te leggen tussen begrippen in plaats van enkel losse kennis te reproduceren?”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dit situeert zich in het theoretisch kader tussen feitelijke kennis en begripsmatige kennis: van weten wat naar begrijpen waarom.

 

Toepassen op klassituaties

Taxonomie van Romiszowski

Moeilijke situatie: “Leerlingen kunnen een taak uitvoeren zolang de stappen exact overeenkomen met het voorbeeld, maar raken de draad kwijt als de context licht verandert.”

Leervraag: “Hoe kan ik mijn leerlingen stimuleren om een strategie zelfstandig toe te passen, ook in nieuwe situaties?”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dit situeert zich in het theoretisch kader over de overgang van reproductieve naar productieve vaardigheden: van nadoen naar flexibel toepassen.

 

Toepassen op klassituaties

Taxonomie van Romiszowski

Moeilijke situatie: “In groepswerk nemen sommige leerlingen geen verantwoordelijkheid of schuiven ze taken af op anderen.”

 

Leervraag: “Hoe kan ik samenwerking begeleiden zodat leerlingen niet enkel samen werken, maar ook samen leren?”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hier raken we aan de reactieve en interactieve componenten van Romiszowski: leren omgaan met waarden, houdingen en sociale interactie.

 

 

 

BKD-model

Binnenklasdifferentiatie

 Coubergs, Struyven, Gheyssens & Engels (2015)

in 3 dimensies

Differentiatie

Inspelen op verschillen in relatie tot leerrendement (Coubergs et al.,)

in 3 dimensies

BKD model in praktijk

Inspelen op verschillen in relatie tot leerrendement (Coubergs et al.,)

Differentiëren volgens leerstatus

Activerende Directe Instructie

 Het ADI-model: bron: klascement

UDL-model

Universal Design for Learning

TRIANGULATIE

Model evidence-informed onderwijs

​​

Inzetten op triangulatie: wetenschappelijke kennis (juist gedaan), data (video-observaties) en praktijkkennis.

Aan de slag

Wat is het?

The Classroom Experiment

 

  • Het is een tweedelige Britse documentaire-serie uit 2010, geproduceerd door BBC Worldwide.

  • In deze serie neemt de onderwijsdeskundige Dylan Wiliam een klas van leerlingen (Year 8, dat wil zeggen ongeveer 12-13 jaar) over in een middelbare school in het Verenigd Koninkrijk, en probeert hij verschillende “radicale” maar eenvoudige ideeën uit om het leerproces te verbeteren.

  • Voornaamste uitgangspunt: theorie en praktijk komen samen: hij probeert technieken die hij gelooft dat ze het leren kunnen verbeteren in een echte klasomgeving.

 

  • Welke gedachtes en gevoelens had je bij het bekijken bij de documentaire?
  • Hoe sta je zelf tegenover verandering?

'The Classroom Experiment' (10')

Classroomscreens (namen trekken)

Bekijk en analyseer een fragment

The Classroom Experiment

Doel fragmentanalyse

 

  • Gericht te kijken naar een video (lees de opdracht!).
  • Een onderwijskundige interventie theoretisch te situeren binnen de krachtige leeromgeving.
  • ​

Kies een fragment

The Classroom Experiment

Groepjes van 2 of 3 maken

Maak de opdracht.

25'

 

Welk fragment of kader spreekt jou het meest aan voor je eigen praktijk?

 

Samenwerkend Leren

The Classroom Experiment

 

Deelronde per groep

  • Wat was volgens jullie het centrale inzicht uit dit fragment?

  • Welk theoretisch kader hebben jullie toegepast en hoe hielp dat om het fragment te begrijpen?

Samenwerkend Leren

The Classroom Experiment

 

Plenaire reflectie

  • Welke patronen zien jullie tussen de verschillende fragmenten?

  • Waar raken de kaders elkaar?

  • Welke principes keren telkens terug als kenmerk van een krachtige leeromgeving?

TRIANGULATIE

Model evidence-informed onderwijs

​​

Didactische en pedagogische keuzes maken op basis van triangulatie: wetenschappelijke kennis, data  en praktijkkennis (ervaring van de leraar)

Reflecteer

The Classroom Experiment

 

Stap 3: reflecteer hoe dit fragment en de inzicht(en) die je er uit meeneemt een invloed kan hebben op jouw klaspraktijk? Wat zou een concrete vertaalslag naar de klaspraktijk kunnen zijn?

Wat neem je mee?

 

Coachingsgesprek: coachen naar een gerichte way-forward

per 2 = elk 15' ; per 3 = elk 10'

 

Zelfreflectie coachingsvaardigheden: kijk eens hoe je jezelf hebt ingeschat bij LIND. Waar ga je deze keer als coach op focussen?

Geef feedback aan jouw coach over de coachingsvaardigheden en vul je zelfreflectie in.

Exit

Documenten

snapshot