Verifieer of je met je VUB-adres bent ingelogd.
Test je camera en je geluid.
Neem een drankje.
We starten om 18.00.
Welkom bij KLO sessie 3 online!
Werkcollege 3 - Pedagogiek en Didactiek
2425 Krachtige Leeromgeving
Anderlecht maandag 25/11: Wim Keyaerts & Pascale Fierens
Anderlecht, Leuven en Diest donderdag 28/11: Yves Blieck, Inge Placklé & Nathalie Michalek
Lesverloop
1. Inleiding evaluatie
2. Stellingenspel
PAUZE
3. Werkmoment oefenminiles
1. Inleiding evaluatie
1.1 Evaluatie van het leren en om te leren
"Evaluatie: eindpunt of motor?"
Probleemstelling
Lesdoelen leid je af uit de curriculumdoelen voor de groep waaraan je lesgeeft (bijv. eindtermen, leerplannen) maar ze moeten ook afgestemd zijn op wat die lerenden al kennen en kunnen. Evaluatie (beginsituatie, leervorderingen, leerproces, ...) loopt daarom als een rode draad door het model.
Terugblik naar het didactisch model (Engels)
Constructive "alignment"
leerdoelen
leer-
activiteiten
evaluatie
De kernboodschap over "alignment" zit in de pijlen: Wat de student moeten kunnen (leerdoelen) is datgene wat ook moet getoetst worden (evaluatie) en dus datgene dat tijdens de leeractiviteiten aan bod moet komen.
6
1.2 Casussen
1. Inleiding evaluatie
We vinden het belangrijk dat leerlingen gemotiveerd blijven en geven dan ook positieve commentaar wanneer er iets lukt (bv. tijdens de wiskundeles), zelfs al is het maar een kleine stap vooruit. Op het rapport zien we daar niets van terug in het cijfer van wiskunde.
We proberen elke leerling zo goed mogelijk te begeleiden en daartoe organiseren we dikwijls differentiatiemomenten. Op het rapport echter komen alleen maar punten van toetsen die voor iedereen dezelfde zijn en vinden we van de differentiatie niets meer terug.
Omdat bij een toets bleek dat Jören het niet goed kon, begeleiden we hem nogmaals, laten de toets een tweede keer doen en merken dat het nu wel lukt. Op het rapport komt er echter het gemiddelde van de toets en de herhalingstoets te staan. Wat is de boodschap ?
Bij het zwemmen durfde Marloes in september haar hoofd nog niet onder water stoppen. Maar de kentering kwam er en in het midden van het jaar (terwijl de anderen al lustig baantjes trokken) kon zij reeds een beetje drijven. Op het einde van het jaar slaagde ze er in om een hele breedte over te zwemmen. Op het eindrapport, waar de drie trimesters werden bij elkaar geteld stond echter een 5, want dat was het gemiddelde van de drie trimesters. Dus daar kon Marloes ineens maar de helft meer.
Marian en Tom hebben allebei 7 op 10. Toch zeggen we tegen Tom dat het ‘beter’ kan en feliciteren we Marian. Hebben we het dan over de beheersing van (een) doelstelling(en) of over de inspanning die ervoor geleverd werd ?
Robbe leerde graag in de lagere school, maar in het derde trimester van het tweede jaar secundair wil hij niet meer studeren voor een aantal vakken, want daar heeft hij al ‘genoeg’ punten voor.
In de chat
1. Inleiding evaluatie
1.3 Wat betekent evalueren?
- Meten: Juist, valide en betrouwbaar instrument om te meten & registreren of doelen bereikt worden
- Beoordelen: Wanneer is het goed (genoeg)?
- Beslissen: Beslissing (sanctionerende of didactische beslissingen)
- Rapporteren: Terugkoppeling aan betrokkenen in overeenstemming met het doel van de evaluatie
PDC(R)A -cirkel
1. Inleiding evaluatie
1.4 Evalueren om te leren
Van test- naar evaluatiecultuur
We willen leerlingen meer meegeven dan enkel kennis: we werken aan kennis, vaardigheden, attitudes.
Dit kunnen we niet evalueren met enkel klassieke kennistoetsen.
Evaluatie VAN leren
Evaluatie OM te leren
2. Stellingenspel
waarom
wat
wie
waarmee
rapportage
hoe
?
Evaluatie
Expertgroepen
(Anderlecht: Groep maandag en Groep donderdag)
-
Hoe evalueren? + Rapporteren?
- Gilles
- Ilse
- Emma
- Lia
- Laure
- Yenthe
- Jinske
- Ken
-
Fidèle (L)
-
Waarmee evalueren? + Wie evalueert?
- Willy
- Arne
- Lorna
- Luna
- Michiel
- Jeroen
- Nicolas
- Logan
-
Mehdi
-
Julie
-
Waarom evalueren? + Wat evalueren?
- Robin
- Pauline
- Liesbeth
- Nora
- Ilka
- Caroline
- Stefan
- Jelle
- Renaat (L)
- Katrijn (L)
Voorbereiden stelling in expertgroepen (15min) MAANDAG
1. Waarom evalueren?
Anderlecht: Charlotte, Robin
2. Waarmee evalueren?
Anderlecht: Willy, Arne
3. Hoe evalueren?
Anderlecht: Gilles, Ilse
6 nieuwe Teams sessies (linken in de chat)
4. Wat evalueren?
Anderlecht: Pauline, Liesbeth
5. Wie evalueert?
Anderlecht: Lorna, Luna
6. Rapporteren?
Anderlecht: Emma, Lia
Voorbereiden stelling in expertgroepen (15min) DONDERDAG
1. Waarom evalueren?
Anderlecht: Nora, Ilka
Leuven/Diest: Katrijn
2. Waarmee evalueren?
Anderlecht: Michiel, Jeroen
Leuven/Diest:
3. Hoe evalueren?
Anderlecht: Laure, Yenthe
Leuven/Diest: Fidèle
6 nieuwe Teams sessies (linken in de chat)
4. Wat evalueren?
Anderlecht: Caroline, Stefan, Jelle
Leuven/Diest: Renaat
5. Wie evalueert?
Anderlecht: Nicholas, Logan, Mehdi
Leuven/Diest: Julie
6. Rapporteren?
Anderlecht: Jinske, Ken
Leuven/Diest: /
Na de breakoutroom presenteer je de stelling. Iedereen stemt 'eens' of 'oneens'
Korte terugkoppeling
In de ruimte bereid je je stelling voor vanuit je thema.
Je bereidt daarnaast kritische vragen voor de andere stellingen voor
experten lichten stelling toe
'kritische vrienden' volgen de chat op en stellen vragen
Opzet stellingenspel
10'/thema
Voorbereiden stelling in expertgroepen (15min) MAANDAG
1. Waarom evalueren?
Anderlecht: Charlotte, Robin
2. Waarmee evalueren?
Anderlecht: Willy, Arne
3. Hoe evalueren?
Anderlecht: Gilles, Ilse
6 nieuwe Teams sessies (linken in de chat)
4. Wat evalueren?
Anderlecht: Pauline, Liesbeth
5. Wie evalueert?
Anderlecht: Lorna, Luna
6. Rapporteren?
Anderlecht: Emma, Lia
Voorbereiden stelling in expertgroepen (15min) DONDERDAG
1. Waarom evalueren?
Anderlecht: Nora, Ilka
Leuven/Diest: Katrijn
2. Waarmee evalueren?
Anderlecht: Michiel, Jeroen
Leuven/Diest: /
3. Hoe evalueren?
Anderlecht: Laure, Yenthe
Leuven/Diest: Fidèle
6 nieuwe Teams sessies (linken in de chat)
4. Wat evalueren?
Anderlecht: Caroline, Stefan, Jelle
Leuven/Diest: Renaat
5. Wie evalueert?
Anderlecht: Nicholas, Logan, Mehdi
Leuven/Diest: Julie
6. Rapporteren?
Anderlecht: Jinske, Ken
Leuven/Diest: /
Ondersteunende website
https://proev.be/
PROEV biedt leraren en schoolteams concrete werkvormen om hun evaluatiepraktijk te versterken
2.1 Waarom evalueren?
Stelling "waarom evalueren"?
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
-
Liesbeth
-
Pauline
-
-
Kritische vrienden stellen vragen
-
Liesbeth
-
Pauline
-
Stelling "waarom evalueren"?
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Nora, Ilka Leuven: Katrijn
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Caroline, Stefan, Jelle Leuven: Renaat
Stelling
Evalueren laat me als leraar toe om te beoordelen en beslissen of mijn leerlingen klaar zijn om het volgend trimester aan te vatten.
Dat is waarom ik evalueer.
waarom
waarom
Evaluatie VAN leren
Evaluatie OM te leren
summatieve evaluatie:
aan het eind van het leerproces
- onderwijsdoelen beoordelen en beslissen (leerkracht)
- leerproces/resultaat beoordelen (leerling)
formatieve evaluatie:
tijdens het leerproces
- onderwijsdoelen opvolgen en ondersteuning bijsturen (leerkracht)
- om leerproces (bij)sturen/ ondersteunen (leerling)
'Assessment'
'Test'
2.2 Wat evalueren?
Stelling "wat evalueren"?
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
-
Liesbeth
-
Pauline
-
-
Kritische vrienden stellen vragen
-
Liesbeth
-
Pauline
-
Stelling "wat evalueren"?
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Caroline, Stefan, Jelle Leuven: Renaat
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Nora, Ilka Leuven: Katrijn
Stelling
Als leraar gaat mijn totale focus naar het behalen van de beoogde leerresultaten, wat ik op het einde van elke lessenreeks evalueer.
Hoe de leerlingen dit doel bereiken, kan ik niet evalueren.
https://www.flickr.com/photos/slapers/5332957359
https://pxhere.com/en/photo/570062
wat
Evaluating the journey ... or the destination?
wat
Product
Proces
Het resultaat van het leerproces
Het verloop van het leerproces
+
wat- wanneer?
bij de start tussentijds bij het eind
product proces product proces product
(beginsituatie)
Het tijdstip van evaluatie houdt niet noodzakelijk verband met 'summatief' of 'formatief' !
2.3 Waarmee evalueren?
Stelling "waarmee evalueren"?
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
- Willy
- Arne
-
Kritische vrienden stellen vragen
- Lorna
- Luna
Stelling "waarmee evalueren"?
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Michiel, Jeroen Leuven: Julie
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Nicholas, Logan, Mehdi
Stelling
Met gesloten vragen kan je onvoldoende alle cognitieve lesdoelen evalueren.
Toetsvorm en -inhoud moeten congruent zijn met de vooropgestelde doelen.
Waarmee
Klassieke toetsen
* Gesloten vragen
-
juist/foutvragen
-
sorteervragen
-
rangschikvragen
-
meerkeuzevragen
-
classificatievragen
* Open vragen (korte of essayvragen)
Waarmee
- Cognitieve ontwikkeling (denkactiviteiten)
- Sociaal-affectieve ontwikkeling (waardegebonden vaardigheden)
- Psychomotorische ontwikkeling (fijne motoriek, zintuiglijke en fysieke vaardigheden)
- Meta-cognitieve ontwikkeling (denken over het eigen denken)
Stelling
Niet-cognitieve doelstellingen kun je niet evalueren met een klassieke toets.
Waarmee
- Cognitieve ontwikkeling (denkactiviteiten)
- Sociaal-affectieve ontwikkeling (waardegebonden vaardigheden)
- Psychomotorische ontwikkeling (fijne motoriek, zintuiglijke en fysieke vaardigheden)
- Meta-cognitieve ontwikkeling (denken over het eigen denken)
Waarmee
Evalueren van vaardigheden, attitudes
en competenties:
- zo authentiek mogelijk
- gebruikmakend van verschillende instrumenten
- observatiewijzers gebruiken.
Praktijktoets
Simulatietoets
Casus
Inspanningscontract
Logboek
Portfolio
Observatielijst
SAM-schalen
...
Voorbeelden
https://www.nut-talen.eu/docentendag2018/presentatie7_SAMschaal_doc.pdf
Pauze
We starten om 20u20
2.4 Hoe evalueren?
Stelling "hoe evalueren"?
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
- Gilles
- Ilse
-
Kritische vrienden stellen vragen
- Emma
- Lia
Stelling "hoe evalueren"?
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Laure, Yenthe Leuven: Fidèle
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Jinske, Ken Diest: /
Stelling
Voor 'kwaliteitsvolle' evaluatie is een combinatie van verschillende evaluatie-instrumenten vereist (vb. klassieke toets, rollenspel én simulatie).
Stelling
Drie doelmatigheidseisen:
- Validiteit = de evaluatie meet wat je bedoelde te meten zodat de juiste conclusies getrokken kunnen worden
* Tip: denk aan filmpje 'zwemmen' (https://www.youtube.com/watch?v=80eD4g395lg&t=7s)
- Betrouwbaarheid = bij herhaald gebruik onder gelijke condities worden dezelfde resultaten bekomen (toevallige, niet bedoelde factoren zoals tijdsdruk of lawaai mogen geen invloed uitoefenen)
- Efficiëntie = afwegen van het bekomen van relevante informatie binnen de beschikbare tijd en middelen
Hoe?
Kwaliteitsvolle evaluatie moet zich richten op doelmatigheid
= de evaluatie beantwoordt aan het vooropgestelde doel
https://www.mytalentpassport.com/talententest/validiteit/
Stelling
Als leraar is het objectiever of eerlijker om toetsen leerling per leerling te verbeteren in plaats van vraag per vraag.
Drie billijkheidseisen:
- Objectiviteit = persoonlijke kenmerken van leerlingen mogen geen effect hebben op de evaluatie, elke leerling moet gelijke kansen krijgen
* Tip: vraag per vraag verbeteren verhoogt de objectiviteit omdat je kijkt naar de vraag
en niet naar de leerling
- Transparantie= het voorzien van de nodige informatie voor een optimale voorbereiding op en adequate uitvoering van de evaluatie
- Normering = gebruik makend van vooraf bepaalde normen of evaluatiestandaarden
* Tip: kijkwijzers/evaluatiewijzers
Hoe?
Kwaliteitsvolle evaluatie moet zich richten op billijkheid
= de evaluatie is eerlijk, elke leerling krijgt dezelfde behandeling
Hoe?
2.5 Wie evalueert?
Stelling "wie evalueert"?
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
- Lorna
- Luna
-
Kritische vrienden stellen vragen
- Willy
- Arne
Stelling "wie evalueert"?
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Nicholas, Logan, Mehdi
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Michiel, Jeroen Leuven: Julie
Stelling
Leerlingen betrekken bij evaluatie is zinloos.
Wie?
Traditioneel
Bredere betrokkenheid
de leerkracht
- op het product, taakgericht en/of op groepsgebeuren
- leerkracht bepaalt criteria voor de beoordeling
de leerling(en)
- de leerling - zelfevaluatie
- de medeleerlingen - peerevaluatie
- leerkracht en leerlingen samen - co-evaluatie
(externen)
Tip
Neem beoordelingen door leerlingen (zelfevaluatie, peerevaluatie en co-evaluatie) mee in de eindbeoordeling, anders lijkt het alsof de leerkracht dit onbelangrijk vindt.
2.6 Rapporteren
Stelling "rapporteren"
MAANDAG
-
Expertgroep presenteert
- Emma
- Lia
-
Kritische vrienden stellen vragen
- Gilles
- Ilse
Stelling "rapporteren"
DONDERDAG
-
Expertgroep presenteert
Anderlecht: Jinske, Ken Diest: /
-
Kritische vrienden stellen vragen
Anderlecht: Laure, Yenthe Leuven: Fidèle
stelling
Een rapport heeft als belangrijkste doel ouders te informeren over hoe de leerling het doet op school.
Rapporten geven...
- ouders informatie over hoe hun kind het doet op school (op verschillende vlakken!)
- leerlingen informatie over hun leerproces (op verschillende vlakken!)
- leerkrachten informatie over de voortgang van leerlingen (op verschillende vlakken!)
stelling
Alleen cijferrapporten zijn duidelijk.
Rapporteren
Leerdoelen bepalen (best) hoe je rapporteert
- Cognitieve ontwikkeling (denkactiviteiten)
- Sociaal-affectieve ontwikkeling (waardegebonden vaardigheden)
- Psychomotorische ontwikkeling (fijne motoriek, zintuiglijke en fysieke vaardigheden)
- Meta-cognitieve ontwikkeling (denken over het eigen denken)
Cijfers?
Let erop dat alle aspecten (evenveel) aandacht krijgen en dat men zich niet blindstaart op cijfers want...
Doel van het rapport?
het rapport is ook een communicatiemiddel om het leerproces te bevorderen. En dat vraagt...
Positieve feedback en groeikansen
concrete strategieën en acties om het leerproces te verbeteren. Zodat...
Wederzijdse communicatie
het rapport met leerling en ouders besproken kan worden. Inbreng van leerlingen en ouders over het leerproces is belangrijk!
Immers...
De rapporten moeten afgestemd zijn op de werkwijze in de klaspraktijk en omgekeerd.
Formatief? Summatief? Breed evalueren?
Dit kan je als leraar niet altijd op eigen houtje bepalen...
2.7 Terugblik
In de chat
MEDEDELINGEN
Geen voorbereidende opdracht.
Sessie 4 - didactische werkvormen en ICT
Sessie 5 - ROH (online) - voorzorg
3. Werkmoment oefenminiles
Stap 1 (vorige sessie)
- Kies je leerplandoelstelling.
- Formuleer o.b.v. de leerplandoelstelling(en) leerdoelen.
- houd rekening met de niveau's van Bloom (gedragsniveaus)
- houd rekening met de domeinen
- Cognitieve ontwikkeling (denkactiviteiten)
- Sociaal-affectieve ontwikkeling (waardegebonden vaardigheden)
- Psychomotorische ontwikkeling (fijne motoriek, zintuiglijke en fysieke vaardigheden)
- Meta-cognitieve ontwikkeling (denken over het eigen denken)
Stap 2 (vorige sessie)
- Formuleer lesdoelen (die congruent zijn met het leerplandoel) die nodig zijn om het leerplandoel te realiseren.
- Hou rekening met constructive alignment!
leer-
activiteiten
evaluatie
leerdoelen
leerdoelen
leer-
activiteiten
evaluatie
Vereist je leerplandoel een lesopbouw (en leeractiviteiten) die (vooral) behavioristisch, cognitivistisch of constructivistisch is (zijn)? Of een combinatie?
Stap 3 (vorige sessie)
Leertheorieën
Werkvormen
Leeractiviteiten
Pas het kader evalueren
(wie, wat, waarmee, waarom en hoe en rapporteren) toe op je oefenminiles
Stap 4 (deze sessie)
Teams sessie oefenminiles
Groep 1 Gezondheidswetenschappen: Luna, Lorna
Groep 2 Economie + Gedragswetensch.: Ilse, Liesbeth
Groep 3 Cultuurw. en Maatschappijw. : Emma, Lia, Lennert
Groep 4 Wetensch & Techn: Ken, Willy, Arne
Groep 5 Talen: Gilles, Pauline
Teams sessie oefenminiles
GROEP 1: GZW
GROEP 2: LO
GROEP 3: CW en MW
GROEP 4: economie
GROEP 5: bio en chemie
GROEP 6: fysica en wiskunde
GROEP 7: talen
GROEP 8: GDW
GROEP 9: geschiedenis
GROEP 10: pav
GROEP 11: overig
Leerlingen kunnen de verschillende onderdelen van een microscoop benoemen (beheersingsniveau 'onthouden')
Leerlingen kunnen de verschillende onderdelen van een microscoop benoemen (beheersingsniveau 'onthouden')
Leerlingen kunnen een microscoop gebruiken (beheersingsniveau 'toepassen')
Leerlingen kunnen oordelen of een microscoop op een correcte manier gebruikt wordt en hun oordeel beargumenteren (beheersingsniveau 'evalueren')
Leerlingen kunnen de verschillende onderdelen van een microscoop benoemen (beheersingsniveau 'onthouden')
Leerlingen kunnen een microscoop gebruiken (beheersingsniveau 'toepassen')
Pas het kader evalueren
(wie, wat, waarmee, waarom en hoe en rapporteren) toe op je oefenminiles
Stap 4 (deze sessie)
Leerlingen kunnen de verschillende onderdelen van een microscoop benoemen (beheersingsniveau 'onthouden')
Leerlingen kunnen de verschillende onderdelen van een microscoop benoemen (beheersingsniveau 'onthouden')
Leerlingen kunnen oordelen of een microscoop op een correcte manier gebruikt wordt en hun oordeel beargumenteren (beheersingsniveau 'evalueren')
Leerlingen kunnen een microscoop gebruiken (beheersingsniveau 'toepassen'
Teams sessie oefenminiles
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Biologie en Chemie
Fysica en Wiskunde
Cultuurwetenschappen en Maatschappijwetenschappen
Economie
Talen (Engels, Frans,...)
Gedragswetenschappen
Geschiedenis
Gezondheidswetenschappen + Farma
PAV
L.O.
overig