ONDERWIJSNETTEN EN TAALAANBOD
STUDIE EINDTERMEN
LEERPLANSTUDIE
Les 2
LESOVERZICHT
BENADERINGEN TAALONDERWIJS
AANSLUITING BIJ VORIGE LES
LESOVERZICHT
De stellingen m.b.t. taalonderwijs en jullie opvattingen hieromtrent.
AANSLUITING BIJ WEEK 3
LESOVERZICHT
De theoretische inleiding inzake het ontwikkelen van een curriculum.
PROBLEEMSTELLINGEN
LESOVERZICHT
Hoe wordt bepaald wat je doet met je tutees/klas?
PROBLEEMSTELLINGEN
LESOVERZICHT
Hoe komt vernieuwing in taalonderwijs tot stand?
PROBLEEMSTELLINGEN
LESOVERZICHT
Welke opvattingen en toestanden over taalonderwijs liggen achter ons huidige taalonderwijs?
QUIZ
ACHTERGROND INFO: DOELEN
Wie bepaalt mee welke leerdoelen je in de (taal)les nastreeft?
Valcke, 2016
QUIZ
ACHTERGROND INFO: DOELEN
Wie bepaalt mee welke leerdoelen je in de (taal)les nastreeft?
1) Raad van Europa
2) Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming
3) Onderwijsnetten
4) Onderwijskundigen
5) Nascholingsaanbieders
6) Educatieve uitgeverijen
7) Schoolleiding
8) Vakgroepen
9) Leerkrachten
10) Leerlingen
QUIZ
ACHTERGROND INFO: DOELEN
QUIZ
TOELICHTING: EUROPEES REFERENTIEKADER TALEN
Antwoordoptie 1: Als een onderwijsinstelling ervoor kiest om het ERK te gebruiken, is het ook de bedoeling dat de leermaterialen en toetsen, ontwikkeld door de Raad van Europa, gebruikt worden.
QUIZ
TOELICHTING: EUROPEES REFERENTIEKADER TALEN
Antwoordoptie 2 – Het ERK laat toe het niveau van de basistaalvaardigheid en de evolutie van de taalvaardigheid te verduidelijken. De Raad van Europa wil zo in heel Europa een impact hebben op leerdoelen, lesprogramma’s, leerplanrichtlijnen, examens en leerboeken.
QUIZ
Antwoordoptie 3 – Het ERK wordt in heel Europa gebruikt in het vto, maar de uitwerking verschilt van land tot land. In Vlaanderen is het ERK bepalend voor CVO's, basiseducatie en universiteiten.
TOELICHTING: EUROPEES REFERENTIEKADER TALEN
QUIZ
TOELICHTING: LEERDOELEN
A - De eindtermen die de overheid bepaald heeft voor de derde graad en het TSO, omdat die uiteindelijk verplicht nagestreefd moeten worden door elke leerkracht.
QUIZ
TOELICHTING: LEERDOELEN
B – De ontwikkelingsdoelen die de overheid bepaald heeft, want in het TSO werkt men met ontwikkelingsdoelen i.p.v. eindtermen.
QUIZ
TOELICHTING: LEERDOELEN
C – De leerplannen, omdat die veel concreter en handiger zijn.
QUIZ
TOELICHTING: LEERDOELEN
D – De handboeken die de vakgroep gekozen heeft, omdat die de eindtermen als uitgangspunt nemen en erover waken dat je als leerkracht alle eindtermen nastreeft.
QUIZ
TOELICHTING: ONDERWIJSNETTEN EN TAALAANBOD
Je zag de case van Mohamed, die in het zesde jaar wetenschappen zit in het Leonardolyceum in Antwerpen. Hieronder wat extra uitleg.
QUIZ
TOELICHTING: PERSOONLIJK LEERTRAJECT
A – Een individuele aanpak biedt kansen waar leerlingen anders uit de boot zouden vallen.
QUIZ
LEERMOTIVATIE
Op verschillende niveaus hebben actoren (beleidsmakers, onderwijsnetten, schoolleidingen, ...) een impact op hetgeen in de klas geleerd wordt. Allemaal hebben ze eigen functies en belangen inzake de kwaliteit van ons (taal)onderwijs.
Hoe wordt bepaald wat je doet met je tutees/klas?
TERUGKOPPELING
PROBLEEMSTELLING
Hoe komt vernieuwing in taalonderwijs tot stand?
Vernieuwingen in taalonderwijs zijn een ingewikkeld maatschappelijk proces dat je het beste kan zien als een interactie tussen verschillende (f)actoren op verschillende niveaus.
TERUGKOPPELING
PROBLEEMSTELLING
Welke stappen zal je zetten om de leerdoelen voor je tutorsessies bepalen?
TOEGEPAST
DE TUTORSTAGE
BENADERINGEN VAN TAALONDERWIJS
INLEIDING
De maatschappij verandert en daarmee ook de opvattingen over hoe talen geleerd moeten worden.
BENADERINGEN VAN TAALONDERWIJS
INLEIDING
De toestanden en overtuigingen van taalonderwijs vandaag zijn deels een doorzetting van toestanden en opvattingen van gisteren, en deels een reactie hierop.
BENADERINGEN VAN TAALONDERWIJS
OPDRACHT
Iedereen zoekt info op over een benadering van taalonderwijs.
- Ronde 1: Iedereen beschrijft een benadering
- Ronde 2: Iedereen beschrijft een benadering met 1 woord
- Ronde 3: Iedereen "geeft een les" volgens zijn benadering
Grammatica-vertaal methode
Directe methode
Audiolinguale methode
Communicatieve methode
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
Onderwijs in Latijn en Grieks werd als model genomen
--> wetenschappelijke onderbouw
= degelijk en prestigieus, overzichtelijker en doelmatiger voor lkr
Reactie tegen "papegaaien"
Standaardmethode taalonderwijs tot rond 1970
De Duitse taalkundige Johann Valentin Meidinger wordt als grondlegger beschouwd.
BASIS
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
FOCUS
Vaardigheden:
Literatuur:
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
KENMERKEN
Grammatica:
Woordenschat:
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
ROLLEN
Leerkracht:
Leerlingen:
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
DOEL
Taalanalyse van teksten van klassieke schrijvers:
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
DOELGROEP
Voor cursisten
Niet voor
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
KRITIEK
Eerder een manier om taal te bestuderen en niet om taal te leren gebruiken.
MEER DAN HONDERD JAAR GRAMMATICA-VERTAALMETHODE
KRITIEK
BEGIN TWINTIGSTE EEUW: DIRECTE METHODE
Reactie tegen dominante grammatica-vertaalmethode
Synoniem: "natuurlijke methode": imitatie L1 verwerving
Cf. methode van Berlitz-scholen
Vooral ontstaan en uitgebouwd in Duitsland
en Frankrijk
BASIS
BEGIN TWINTIGSTE EEUW: DIRECTE METHODE
BASIS
BEGIN TWINTIGSTE EEUW: DIRECTE METHODE
Vaardigheden:
FOCUS
BEGIN TWINTIGSTE EEUW: DIRECTE METHODE
Grammatica:
==> Aandacht voor taalsysteem is beduidend minder groot
KENMERKEN
BEGIN TWINTIGSTE EEUW: DIRECTE METHODE
Leerkracht:
Leerlingen:
ROLLEN
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
VOORBEELD
Wat valt je op m.b.t. het aanleren van een taal?
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
Steunt op het werk van de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomsfield.
Bekend om zijn sterke impact op het T2-onderwijs (m.b.t. mondelinge vaardigheden)
Sterk beïnvloed door aannames structurele taalwetenschappen (cf. Saussure): taal is een systeem
BASIS
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
Eveneens sterke invloed van behaviorisme (cf. Leerlijn pedagogiek en didactiek): taal leren = zich een aantal gewoonten eigen maken
BASIS
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
FOCUS EN KENMERKEN
Vaardigheden:
Grammatica:
Woordenschat:
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
ROLLEN
Leerkracht:
Leerlingen:
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
DOEL
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
KRITIEK
JAREN ZEVENTIG: AUDIOLINGUALE METHODE
VOORBEELD
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
Context: ontwikkeling sociolinguïstiek
Centrale idee: boodschap moet begrepen worden (lezen) of overkomen (schrijven)
BASIS
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
FOCUS
KENMERKEN
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
Leerkracht:
Leerlingen:
ROLLEN
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
KRITIEK
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
TOEPASSING
De virtuele omgeving in deze video biedt contextrijke rollenspellen aan. Zo oefenen gebruikers gesprekken. Dit inburgeringsprogramma gebruik van praktijksituaties om essentiële kennis over te dragen.
VANAF TWEEDE HELFT JAREN TACHTIG: COMMUNICATIEVE AANPAK
TOEPASSING
In deze video toont Annemie hoe je in een NT2-klas authentieke documenten kan gebruiken en de cursisten zoveel mogelijk zelf aan het woord te laten.
TERUGKOPPELING NAAR PROBLEEMSTELLING
Welke opvattingen en toestanden over taalonderwijs liggen achter ons huidige taalonderwijs?
TERUGKOPPELING NAAR PROBLEEMSTELLING
TERUGKOPPELING NAAR PROBLEEMSTELLING
Continue slingerbeweging tussen expliciete grammatica-instructie en impliciete taalverwerving
TERUGKOPPELING NAAR PROBLEEMSTELLING
Wat is nu de beste benadering/methode?
De schijf van vijf (Westhoff, 2008)
Taalgericht VakOnderwijs
TERUGKOPPELING NAAR PROBLEEMSTELLING
De schijf van vijf (Westhoff, 2008)
De ingrediënten van een gezonde, smaakvolle taalles
Taalgericht VakOnderwijs
TOEPASSING OP TUTORSTAGE
Pas de schijf van vijf toe op je eigen tutorstage. Leg waar nodig linken met de voorgaande benaderingen en het taalgericht vakonderwijs.
De schijf van vijf (Westhoff, 2008)